Kerstblog 2014

En daar zit ik dan weer eens. Op de bank, voetjes omhoog en laptop op schoot.
Op televisie is het begin van Serious Request te zien. Thomas ligt lekker warm tegen mijn been aan. Monica is even weg en Bram is vertrokken naar dromenland.

De decembermaand is weer in volle gang. En met Bram zijn verjaardag hoppen we van het ene feestje door naar het andere. Het sportgala is weer geweest en we weten dus wie sportman, sportvrouw en coach van het jaar zijn geworden. En ook de politicus van 2014 is bekend. Het zijn van die dingen die elk jaar weer terug komen. Ooit begonnen en inmiddels een traditie. De "All you need is love kerstspecial" komt er nog aan en gevestigde kerstfilms zullen weer op de diverse zenders de revue passeren.

En zo is het voor mij inmiddels ook een traditie om voor het einde van het jaar een blogje te schrijven. Soms voor de kerst, soms voor oud en nieuw. Het is mijn manier om het jaar af te sluiten. En meestal gaat het om iets wat me heeft bezig gehouden in dat jaar.
Zo heb ik menig jaar dingen om me heen meegemaakt. Het overlijden van dierbaren. Mensen die buiten hun schuld werkeloos thuis zitten of, zoals vorig jaar, ik terug kijk op mijn eigen situatie. Deze dingen verpak ik dan in een hoop letters en woorden. En zo laat ik mezelf weer even beseffen hoe rijk ik ben. En met dat gevoel begint voor mij dan de kerst.

Want nee, kerst is voor mij niet zomaar 2 dagen op visite gaan bij familie of vrienden om je alleen maar tegoed te doen aan al het overtollige eten. Kerst moet voor mij iets extra hebben. Een gevoel, een besef. Niets is vanzelfsprekend. Elke kerst is een wonder wanneer je het kan vieren met iedereen die je lief hebt en op de manier zoals je dat het liefste doet.
En stiekem hoop ik dat ik een stukje gevoel en besef meegeef aan een lezer van dit blog zodat ook zijn of haar kerst net een beetje mooier wordt.

En al vertel ik graag mooie verhalen, dit jaar zijn er een aantal ergernissen die ik kwijt wil. Dingen waaruit voor mij blijkt hoe koud en kil de samenleving langzaam wordt. En de eerste ergernis gaat over het eerste feestje in december: Sinterklaas.
Want de hele pieten discussie kan je haast niet hebben gemist. En ik zal meteen maar zeggen, ik ben pro zwart. En daarmee is het erg voor de hand liggend dat ik me erger aan de anti zwarten. Maar niets is minder waar. Want ik weet dat niet iedereen gelijk kan zijn. Dus dat er mensen zijn die mijn mening niet delen is niet meer dan normaal. Ik zou eerder willen dat iedereen elkaar gewoon in de waarden laat. Accepteren dat hier al jaren op deze manier een kinderfeest wordt gevierd. En zo accepteer ik op mijn beurt dat er andere geloven bestaan met hun tradities. En waar ik me dan echt kwaad om kan maken is een groep "volwassen" mensen die dit uit gaan vechten voor de ogen van onschuldige kinderogen. En helaas zwichten ze op TV voor deze, in mijn ogen, zinloze discussie.

Zo, die is er uit. Zet je schrap, er komen er nog een paar.

Het volgende wat me de afgelopen weken pijnlijk duidelijk is geworden is het feit dat er grenzen zijn. Zoals ik al aan het begin schreef is Serious Request weer begonnen. En ineens hoor en lees je dat er mensen tegen deze actie zijn. Iets wat je bij de eerste editie nog niet hoorde. Nu zijn we bij editie 12 en gaat het wat minder in Nederland. De kosten gaan omhoog evenals de werkeloosheid. Meer mensen leven onder de armoede grens en daarom mag er volgens sommige geen geld naar het buitenland. Eigen volk eerst.
Serious Request zamelt dit jaar geld in voor vrouwen en kinderen die seksueel misbruikt zijn of worden in oorlogsgebieden. Deze vrouwen en kinderen worden vervolgens verstoten door hun samenleving. Ze leven in schande. Vaak zonder één enkele cent, geen dak meer boven hun hoofd en door de schande kunnen ze ook niet aan een baan komen. En in tegenstelling tot hier in Nederland hebben ze ook geen sociaal plan waarbij ze nog wat geld krijgen voor de eerste levensbehoefte.
En nee, ik ga nu niet zeggen dat er hier in Nederland geen schrijnende gevallen zijn of dat we het hier zo goed hebben. Maar alleen omdat er grenzen bestaan schijnen sommige mensen te denken dat, wat er binnen onze grenzen gebeurd, voorrang moet krijgen op rampen elders in de wereld. Want het leven van een Nederlander is meer waard dan een vrouw in Afrika?

Maar gelukkig heeft Nederland de "Jumbo"
Deze supermarktketen heeft samen met een handvol BN-ers een reclame gemaakt en via een geweldige actie kunnen we voedselpakketten en kerstdiners doneren. Helaas, want ook hierdoor staan er mensen weer klaar met hun kritieken. Want wat kost dat wel niet? Al die BN-ers, de reclamezendtijd. Nee, dat geld hadden ze beter meteen over kunnen maken naar de voedselbanken. Mensen, waar gaat het over??? Dan wordt er wat gedaan voor ons "eigen volk" is het nog niet goed. Maar over de andere supermarkten hoor je ze niet. Want ook de Albert Heijn maakt deze periode weer volop reclame. En ook deze reclame's kosten flink wat geld en naar mijn weten doen zij niet een soortgelijke actie voor de minder bedeelden?

Het valt me eigenlijk gewoon op dat naarmate het slechter gaat in ons landje de verschillen tussen de mensen groeien. Er hoeft maar iets te gebeuren en de kritieken worden alweer over en weer gesmeten. Er ontstaat een soort van "groeps-egoïsme" Want als "wij" het maar goed hebben en als "wij" maar kunnen doen wat we altijd hebben gedaan, dan kan de rest....... pffffff
Als ik de woorden van mijn tante goed heb onthouden dan citeer ik:
Hoe beter je de mensen leert kennen, hoe meer je van je hondje gaat houden.

En nee, ik ben niet roomser dan de paus. Ook ik zal wel eens uitspraken doen die mijn hele betoog hierboven tegenspreken. Maar ik probeer het niet te doen, en wanneer iemand me er op wijst zal ik de eerste zijn die spijt zal betuigen.

Al jaren begint mijn kerstperiode met hetzelfde kerstlied. Christmas is Quiet van Cliff Richard. Het beschrijft een droom van mij. Een huisje in de bergen. Ver weg van alle gekte in de wereld. En hoe meer de mensen van elkaar vervreemden. Hoe meer ze elkaar afrekenen op dingen die werkelijk nergens meer over gaan. Hoe liever ik naar dat huisje wil gaan. Samen met de twee mensen die ik het meest lief heb. Mijn vrouw die, ondanks kleine ergernissen, mij mezelf laat zijn. En soms vraag ik me wel eens af of ze echt wel weet hoezeer ik dat waardeer en dat ik haar onder andere daarom zo lief heb. En natuurlijk Bram, mijn kleine Knabbel. De reden dat ik alles aan kan, ik van alles doe om er maar voor te zorgen dat hij een zo'n onbezorgd mogelijk leven kan hebben. En tot slot mogen Thomas en Paula ook mee.

Ergens in de bergen. En waar je ook kijkt, niks dan bergen, bossen en bergbeekjes. Geen tv, geen internet en dus ook geen nieuws. Geen ongelijkheid en geen kritieken. De open haard aan en op de tafel een eenvoudige maaltijd als kerstdiner. Naast de 3 borden die we zelf gebruiken is er voldoende ruimte voor anderen. Voor diegene die, net als mij, de soms harde werkelijkheid even willen ontvluchten. Gewoon de rust. Een tafel vol mensen die zich, ondanks hun verschillen, als één voelen. Op de achtergrond klinken zachte kerst melodieën. Het is een droom waarvan ik hoop dat hij ooit werkelijkheid wordt. Voor nu kan ik alleen maar vragen of je met me mee droomt.



Zo, dat ben ik weer even kwijt. En natuurlijk weet ik ook wel dat niet alles zo slecht is als hierboven beschreven. Maar laten we, in ieder geval met kerst, de gaten die er vallen in de wereld proberen te verkleinen. Accepteren in plaats van bekritiseren.

En tot slot wens ik iedereen natuurlijk weer een gezegende kerst en alvast een geweldig begin van het nieuwe jaar.

Het is goed.

En dan gaat de wekker. Ik draai me om en kijk op de klok. 05:45 uur.

De nacht is voorbij maar ik ben nog moe. Toch sta ik op en loop naar de badkamer. Misschien dat een douche me wakker krijgt. Wanneer ik de slaap uit mijn ogen heb gewassen gaat alles even snel.

Aankleden, de laatste spullen in de auto, de katten eten geven, nog eens op het lijstje kijken of ik niks vergeet. Alles werkt inmiddels op volle toeren maar mijn hoofd voornamelijk als een vergiet.
Ook Monica is de dag begonnen en doet de dingen die ze moet doen. Dan haalt ze Bram uit bed en geeft hem zijn pap terwijl ik broodjes klaar maak.

07:45 uur
We zijn onderweg.
Tot op dit moment lijkt het nog of we vertrekken richting een dierentuin of pretpark. Dat we op tijd vertrekken om de file's voor te zijn. Of dat we een lange weg moeten rijden naar een vakantie adres.
Niks is minder waar. De rede van dit vroege ochtendritueel is helaas wat minder mooi. Vandaag vertrekken we zo vroeg om mijn oma te begeleiden naar haar laatste rustplaats.

Natuurlijk zijn dit niet de dagen waar je op zit te wachten. Het zijn dagen van verdriet en gemis. Dagen van tranen en soms van gevoelens van onrecht.
Maar tot dit moment valt het allemaal nog mee. Het verdriet en de tranen zijn er nog niet. En een gevoel van onrecht is hier niet van toepassing. Oma heeft de mooie leeftijd van 103 mogen bereiken. En daarom is het goed. De jaren hebben haar dan uiteindelijk ingehaald.
Je zou kunnen denken dat het een paar jaar geleden al zover had mogen zijn. Want de kwaliteit van het leven was niet de kwaliteit die je haar nog gunde. Maar ze hield nog even vast aan het leven. Totdat ze op 11 augustus dan toch toegaf aan de eeuwige rust.
Geen tranen maar berusting, geen onrecht maar ouderdom, geen pijn want het is goed. En dan toch even het besef dat mijn laatste grootouder is verdwenen. Nooit meer "ik heb" maar "ik had".

11:00 uur
De kerk, de kist, de nabestaande. De mis gaat zo beginnen en samen met andere kleinkinderen van oma dragen we haar richting het altaar. Voor mij is dit het laatste wat ik voor haar kan doen. En daarom doe ik dit met heel mijn hart voor haar. Dan nemen we plaats in de banken. Om me heen kijkend zie ik enkele tranen en rode ogen. Ik grijp in de binnenzak van mijn jasje en pak mijn rozenkrans. Iets tastbaars waar ik grote waarde aan hecht. Het is een houten, net zo één als opa vroeger had. Zelfs toen ik nog niet wist waar hij voor diende had hij die waarde al, want het was er net zo één als die van hem. Ik draai hem om mijn hand heen op zoek naar een gevoel. Emotioneel als ik kan zijn verbaasd het mij dat ik nog geen traan heb laten vloeien. Maar vooralsnog blijft het bij berusting.

Uiteindelijk duurt het niet lang meer voordat ook ik een enkele traan voel rollen over mijn wang. Het is het moment tijdens de mis dat opa wordt genoemd. Ik denk terug aan de tijd dat hij er nog was. Hoe hij altijd in het hoekje zat aan de bar op zolder. Hoe hij mijn knuffel op zijn hand zette en met slechts een enkele beweging mijn "grote beer" omhoog liet schieten waarna die op zijn schouder bleef liggen. Ik heb de beer nog steeds. En nu, 32 jaar na zijn dood, lukt het mij nog steeds niet om dat kunstje na te doen.
De korte herinneringen aan hem zijn helder en als van gisteren. En zij bezorgen mij deze traan.
Dan ontstaat er iets wat ik nooit had verwacht. Verwarring.
We zijn hier toch samen om oma te gedenken? Waarom knap ik dan om opa? Waar zijn die heldere herinneringen aan mijn oma? Mijn oma welke ik 32 jaar langer heb mogen meemaken dan mijn opa? En onbewust ga ik op zoek naar die momenten, die kleine dingen waardoor zij zo bijzonder voor mij was.

NIKS

Ook wanneer we op de begraafplaats zijn. We staan bij haar laatste rustplaats. Nog één keer het afscheid. Terwijl de pastoor de laatste woorden spreekt kijk ik in de richting van een boom die op de begraafplaats staat. Daar, bij die boom, daar lag opa.
Nadat ik mijn roos op de kist van oma heb gelegd en in gedachten nog eens denk: het is goed, loop ik in de richting van die boom. Iets trekt mij naar hem toe en ik besef dat ik de afgelopen dagen meer aan opa heb gedacht dan aan oma. En weer zoek ik in mijn herinneringen naar haar. Tevergeefs.

Uiteindelijk laat ik het even voor wat het is. Ik weet dat er wel een moment zal komen dat ik het begrijp. Dat ik besef wat er is gebeurd vandaag. Maar dat moment is er nog niet zodra we het kerkhof verlaten. En daarnaast moeten we Bram weer ophalen en nog 2 uur richting huis rijden. En dat te weten is het niet de tijd om de verwarring die is ontstaan de ruimte te geven om mijn gedachten te beheersen.

En nu zit ik hier, thuis op de bank. Bram, die zich de hele dag heerlijk heeft vermaakt bij vrienden, ligt heerlijk te dromen. Monica is ook al enige tijd geleden op bed gaan liggen. En dan komt mijn tijd.
Wanneer de wereld slaapt, als de drukte en de sleur van de dag verdwenen zijn, dan komt de tijd om gedachten te ordenen. Om de losse woorden die gedurende de dag in mijn hoofd zijn gekomen te gaan plaatsen in de "zin" van dit alles.

Langzaam aan besef ik waarom de herinneringen van oma niet zo snel en scherp tot mij kwamen. Mijn helderste herinneringen zijn die van extremen. Momenten in iemands leven waar ze uit de schaduw stapte. Waar ze in het middelpunt stonden en mijn aandacht en interesse wekte. Opa wist dat denk al toen ik klein was. Hij pakte telkens weer "mijn" knuffel. En door daarmee te spelen nam ik steeds die knuffel mee. "Opa? Doe dat nog eens een keertje met mijn grote beer!"

En pas nu ik hier zit besef ik dat oma nooit op de voorgrond trad. Mijn oma zorgde ervoor dat alles doorging. Onopvallend zorgde ze ervoor dat alles wat er moest gebeuren ook gedaan werd. Ze creëerde de rust die nodig was. En hoe langer ik erover nadenk begrijp ik dat ze daardoor misschien wel de belangrijkste rol vervulde. De basis.
En ik zie ook ineens dat haar dochter, mijn moeder ook die gave bezit. Want waar mijn vader altijd voor wat leven in de brouwerij zorgt door grappen te maken en gek te doen met zijn kleinkinderen, door te helpen met klusjes voor ze zoals het simpelweg plakken van een band. Zo is ook mijn moeder de basis. Want niet alleen ik kan bij haar schuilen, ook haar kleinkinderen weten bij haar altijd een arm te vinden. Een plekje op de bank tegen haar aan. Een plek waar woorden niet nodig zijn. Simpelweg de rust.
Iets wat onopvallend gebeurt maar zo belangrijk is. Iets wat je als gewoon beschouwt maar zo bijzonder is.

En daar heb ik u gevonden oma! In de kelder van mijn gedachten. Weggestopt in een kluisje waarvan bewondering en liefde de sleutels zijn om hem te openen. Daar waar de meest waardevolle herinneringen zijn verstopt. Daar was u al die tijd. Vanavond heb ik de sleutels weer gevonden. Heb ik de herinnering tot leven gebracht en, heb ik de tranen laten vloeien die u vandaag van mij verdient hebt.
Deze herinneringen gaan zo weer terug in het kluisje. Ze zijn te waardevol om weer kwijt te raken. Maar eens in de zoveel tijd zal ik hem openen. Zodat ik anderen kan vertellen over u. En dat ik met trots zeggen: Mijn oma, dat was pas een belangrijke vrouw!

En zo heb ik mijn gedachten weer op orde. Komt er een einde aan deze lange dag. En voor het eerst na uw overlijden kan ik, na dit besef, met alle eerlijkheid zeggen:

HET IS GOED!